Filip Višnjić
Posle propasti Prvog srpskog ustanka, Filip Višnjić je prešao u Srem i nastanio se u selu Grku, današnjem Višnjićevu, koje nosi ime po njemu. U ovom selu je živio na sličan način kao i prije ustanka, ali u sasvim drugačijim društvenim prilikama - nastavio je da pjeva publici po selima i gradovima širom Srema, Slavonije, Bačke, Banata. Ali sada je njegov repertoar drugačiji od onog kakav je bio prije srpske revolucije - u njemu su glavno mesto zauzimale pjesme o srpskoj buni koje je sam ispjevao.
Višnjićeve pjesme djelimo u dvije grupe - pjesme o događajima kojima nije lično prisustovovao, nego su se priče o ovim događajima prenosile sa koljena na koljeno i pjesme o događajima čiji je svjedok bio lično. U prvoj grupi su najznačajnije pjesme: Početak bune protiv dahija, Boj na Čokešini, Boj na Salašu i Boj na Mišaru. Najveći domet Višnjić je postigao u velikoj pjesmi Početak bune protiv dahija, koja predstavlja osnovicu njegove ustaničke epopeje. U ovoj pjesmi, kao i u ostalima, osjeća se nedodirljivost narodne snage, neizdrživost prevratničkog, revolucionarnog zamaha koji kao vihor ruši sve prepreke ispred sebe.
Iz druge grupe pjesama izdvajaju se sledeće: Boj na Loznici, Knez Ivan Knežević, Miloš Stoićević i Meho Orugdžić i Hvala Čupićeva. Pjesme iz prve skupine su umjetnički više dograđene, prije svega „Početak bune protiv dahija“ i prvi dio pjesme „Boj na Mišaru“, dok se u drugoj skupini ističe pjesma osobene vrijednosti i značaja o knezu Ivi Kneževiću. Filip Višnjić je, pored Kneza Ive od Semberije, držač štita na grbu grada Bijeljine, a po njemu ime nosi i jedno od tri najveća priznanja grada Bijeljine - Medalja „Filip Višnjić“ koja se dodjeljuje za opštepriznati rad i djela koja su od posebnog značaja za Grad u oblasti umjetničkog rada i stvaralaštva, obrazovanja, nauke i kulture uopšte.Po njemu ime nose Gimnazija i Biblioteka u Bijeljini ispred koje je i spomenik Višnjiću. U Gimnaziji se čuva i veliki bronzani reljef sa predstavom Filipa Višnjića koji, sjedeći na tronošcu, pjeva ženi s djetetom u naručju i mladoženji sa nevjestom. Reljef je Gimnaziji poklonio Mihailo Pupin povodom stogodišnjice Višnjićeve smrti. U pismu koje je pratilo reljef, Pupin je, između ostalog, rekao i ovo: "Ja sam Višnjićeve pesme upoznao još u mome detinjstvu i nijedna uspomena iz toga doba nije dublje urezana u mojoj duši od te uspomene. Višnjićevo ime i njegove pesme treba da se rano urezuju u dušu naše omladine, jer te pesme dišu najčistijim duhom, pa zato mislim da ploča sa njegovim likom treba da se smesti u gimnaziji koja će nositi njegovo ime." Reljef je djelo jednog od tada najvećih jugoslovenskih skulptora, Slovenca Rudolfa Valdeca, koji je i sam bio oduševljen Filipovim pjesmama. Pjesniku u čast održava se jedna od dvije najveće kulturne manifestacije u Bijeljini - Višnjićevi dani, a srpski Homer je jedna od brojnih spona grada Bijeljine sa susjednim opštinama Šid i Ugljevik.
Nazad