image

17

June

Kuća Milenka Atanackovića

U Bijeljini, u Ulici Stepe Stepanovića, još postoji kuća prvog bijeljinskog akademskog slikara, Milenka Atanackovića.

Atanacković je skoro četiri decenije bio jedini slikar sa akademskom bečkom titulom u BiH i jedini profesor slikarstva u bijeljinskoj gimnaziji. Bio je to čovjek koji je svojim djelima ovjekovječio i proslavio svoj grad. Bijeljinska galerija, koja je otvorena 1985. godine, nosila je njegovo ime sve do odvajanja u samostalnu jedinicu, odnosno do preseljenja u zgradu Centra za kulturu „Semberija“.

 

Milenko Atanacković rođen je 1875. godine u Šidu, a tri godine kasnije njegovi roditelji  sele se u Bijeljinu, gdje ih je doveo trgovački duh i gdje otvaraju malu trgovačku radnju. Roditelji su mu bili porijeklom Cincari sa juga Makedonije, a prezivali su se Atanasosi. Slikar rodni Šid nije ni zapamtio, pa je Bijeljinu smatrao rodnim gradom, a Semberiju svojim zavičajem. Tu je završio osnovnu školu, a pošto je bio dobar đak, roditelji su ga upisali u tada prestižnu Trgovačku školu, sa željom da nastavi očev posao. Međutim, Milenko je od malih nogu bio fasciniran slikarstvom. Nakon Trgovačke škole u Bijeljini, završava i Tehničku školu u Sarajevu, nakon čega odlazi u Beč, na Akademiju za slikarstvo. Godinu dana boravio je u slikarskoj radionici velikog srpskog slikara Paje Jovanovića. Bijeljinska gimnazija osnovana je 1919. godine, a već naredne godine Atanacković se u njoj zapošljava kao profesor crtanja i tu ostaje do odlaska u penziju 1947. godine. Na njegovim slikama su poznati, ali i anonimni Semberci. Slikao je dućane, pijace, kuće, važnije zgrade. Ni tada novca za umjetnost nije bilo, a priča kaže da je za portret domaćina Kajmakovića dobio vreću brašna. U to vrijeme portrete su poručivali bogati ljudi, ali i oni ljudi koji su imali osjećaj za umjetnost. Pored toga, često je šetao po Bijeljini, volio je da slika pijace. Tako danas imamo prikaze Stočne pijace, Zelene, Drvne. Nekoliko takvih slika je u vlasništvu Muzeja i bijeljinske galerije. Više od stotinu slika je razbacano po privatnim kolekcijama, galerijama i muzejima u mnogim zemljama, a najviše ih se čuva u Galeriji BiH u Sarajevu. U periodu između dva rata, Atanacković je uradio ikonostase u crkvama, u selu Zagoni, u Janji, te u Crkvi Svetog Đorđa u Bijeljini.

 

Milenko i njegova supruga Jovanka imali su jednog sina – Srđana. Studirao je pravo u Beogradu i kada se vraćao kući za prvi raspust, na stanici u Šidu, na početku Drugog svjetskog rata, izgubio je život – pretpostavlja se od strane ustaškog režima. Sa ovom tragedijom, u tmurnoj atmosferi, živio je ovaj bračni par u svojoj tišini i bolu. Milenko je bio svjestan šta se desilo njihovom sinu, ali Jovanka to nikad nije prihvatila. Ni on sam se nikada nije oporavio od tragedije. Direktnih potomaka nema, jer njegov sin nije imao djece.

 

Bio je poštovan i kao profesor i kao građanin od ugleda. Kod svojih učenika razvijao je  ljubav prema umjetnosti. Bio je aktivan i u društvenom životu grada, istakao se kao član amaterskog pozorišta “Scena”, ali i kao scenograf i glumac. Radio je scenografiju za prvu predstavu ovog pozorišta – pomenuti “Svet” Branislava Nušića, koja je izvedena 18. januara 1935. godine. U penziju odlazi 1947. godine, kao stari, ugledni profesor koji je generacije i generacije đaka učio ljepoti slikanja. Umro je u februaru 1955. godine,  a sahranjen je na Gradskom groblju u Pučilama.

Grad u srcu Semberije. Grad dobrih ljudi, dobrih domaćina!